W aktualnej sytuacji na świecie związanej z epidemią koronawirusa zarówno dorośli, jak i dzieci, mogą odczuwać mnóstwo uczuć związanych z poczuciem niepewności, zaburzonego poczucia bezpieczeństwa, lęku, obniżonego nastroju. Ważne jest więc, by w tym czasie, z jednej strony pozwolić sobie na przeżywanie i okazywanie emocji, z drugiej znaleźć sposób na ich bezpiecznie wyciszenie czy odreagowanie (bez zachowań destrukcyjnych czy przemocowych). Dzieci i młodzież również takiego bezpiecznego odreagowania potrzebują w ramach np. aktywności fizycznej (również w warunkach domowych), kontaktów z rówieśnikami, rozmowy z dorosłymi, angażowana się w swoje zainteresowania, pasje. Dzieci mogą mniej rozumieć obecną sytuację na poziomie intelektualnym, ale przeżywać ją równie mocno, odczuwać na poziomie emocji atmosferę panującą w domu (rozmowy o epidemii, nadmierne śledzenie informacji w mediach, katastroficzne wypowiedzi rodziców w obecności dziecka). Aktualna sytuacja jest jedną z trudnych sytuacji w naszym życiu, ważne jednak, by zaopatrzyć nasze dzieci w umiejętność radzenia sobie z trudnościami, a rodzicom pokazać, jak mogą pomóc dziecku w lepszym zrozumieniu trudności.

Pozytywne, konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem (nie tylko w czasie epidemii…):

– rozmowa z bliską osobą (rodzicem, partnerem, przyjacielem, specjalistą) na temat przeżywanych trudności, urealnienie przeżywanych lęków, szukanie nowych sposobów ich odreagowywania, okazywania przeżywanych stanów emocjonalnych),

– ćwiczenia fizyczne  (w fizjologiczny sposób pozwalają na redukcję negatywnego napięcia, pozwalają na jego mechaniczne zmniejszenie, pobudzają pracę organizmu do działania),

– rozwijanie pasji, zainteresowań (skupienie na tym, co jest dla nas pozytywne, dobre, pozwala na redukcję przeżywanego stresu lub wypracowanie do niego potrzebnego dystansu),

– dbanie o sen, zdrowe odżywanie się.

Polecam przykładowe, wartościowe strony pokazujące radzenie sobie ze stresem, sytuacjami lękotwórczymi);

1. Bajki terapeutyczne dla wykorzystania dla rodziców, przeznaczone w momencie konieczności porozmawiania o sytuacji trudnej z dzieckiem (np. strata bliskiej osoby rozwód rodziców). Zachęcam, żeby najpierw samemu zapoznać się z bajką, zobaczyć, czy język oraz używane metafory są adekwatne dla naszego dziecka, czy nie wzbudzą w nim nadmiernego lęku czy poczucia niezrozumienia. 

Jeżeli po wysłuchaniu danej historii dziecko chce na ten temat porozmawiać musimy jako rodzice być na to gotowi, jeżeli dziecko nie chce podejmować tematu, pozwólmy się mu w samotności zastanowić się nad tematyką bajki, nawiążmy do tego tematu w późniejszym czasie.

• Pierwsza książka o medytacji (świeckiej) dla dzieci. Ta prosta, przyjazna i skuteczna metoda zyskała entuzjastyczne opinie setek tysięcy rodziców, dzieci i pedagogów na całym świecie. Pokazuje w jaki sposób dziecko może nauczyć się relaksować w trudnych dla niego momentach, zachęci do większej uważności, wzmocni koncentrację. Polecam również spotkania online dla dzieci  „Uważność i spokój żabki” (najnowsze informacje na stronie Facebook „Uważność i spokój żabki”):

3. Przy stanach większego niepokoju, rozdrażnienia czy problemów z zasypianiem można wykorzystać, prócz własnych sprawdzonych sposobów, muzykę relaksacyjną oraz dźwięki natury – śpiew ptaków, padający deszcz itp. Obserwując własne dziecko, będziemy w stanie spostrzec, które z tych melodii/dźwięków pozytywnie na nie oddziałują. Pamiętajmy przy tym, że dziecko może relaksować zupełnie coś innego niż nas (i odwrotnie). Przykładowe melodie oraz dźwięki natury:

https://www.youtube.com/watch?v=BzpheDcdgzg – dźwięki lasu i wody

https://www.youtube.com/watch?v=ZESbEePErKA – śpiew ptaków

https://www.youtube.com/watch?v=YZiF_PY8mmA – padający deszcz

https://www.youtube.com/watch?v=kgqw-4mH7Kw – melodie do snu

https://www.youtube.com/watch?v=hSnD30bcAS8 – muzyka klasyczna

W  sytuacji kiedy jako Rodzice widzą Państwo, że dziecko nie radzi sobie  z przeżywanym lękiem, ma obniżony nastrój, łatwo je zdenerwować i trudno mu się uspokoić, izoluje się od innych bardziej niż wcześniej, mówi o sobie źle lub deklaruje zrobienie sobie krzywdy – wtedy trzeba koniecznie poszukać pomocy specjalisty (psychologa, psychoterapeuty, w sytuacjach stosowania zachować autodestrukcyjnych – lekarza psychiatry).

Można również konsultować takie sytuacje z naszymi specjalistami – psychologami w poradni psychologiczno-pedagogicznej, w razie wątpliwości co do stanu psychicznego Waszego dziecka zapraszamy do kontaktu mailowego (kontakty w zakładce na stronie Poradni, z przedziałami wiekowymi konkretnych specjalistów). W razie potrzeby uruchamiany jest również kontakt zdalny (konsultację on-line za pomocą komunikatorów internetowych) .

Maria Buśko-Rola- psycholog

Katarzyna Stróżyk – pedagog PPP w Wołowie